ESTROGENY I CHLOROORGANICZNE KSENOESTROGENY A RYZYKO RAKA PIERSI
ANDRZEJ STAREK
Rak piersi jest przyczyną znacznej zachorowalności i umieralności kobiet w krajach uprzemysłowionych. W etiologii raka piersi bierze udział wiele czynników. Oszacowano, że około 40% wszystkich raków u kobiet jest zależna od hormonów. Zarówno estrogeny jak i androgeny odgrywają krytyczną rolę w rozwoju raka piersi. Estrogenowa kancerogeneza jest przypisywana proliferacji i wzrostowi komórek nabłonkowych piersi, przy udziale receptorów, oraz uszkodzeniu DNA spowodowanemu przez metabolity estrogenowe, tj. estrogeny katecholowe i wolne rodniki. W ostatnich dekadach, związki chloroorganiczne, takie jak pestycydy, polichlorowane bifenyle i inne substancje z rodziny dioksyn, uznano za ksenoestrogeny. Związki te są zdolne do modulowania procesów regulowanych przez hormony, w tym czynników wzrostu, które mogą być odpowiedzialne za nowotworzenie. Wiele badań kliniczno-kontrolnych wykazało wyraźny związek pomiędzy stężeniami chloroorganicznych ksenoestrogenów w tkance tłuszczowej piersi i ryzykiem raka piersi.
Pobierz artykuł w pliku PDF
Przeglądaj online
KWSPZ_czasopismo_1_2021_4Słowa kluczowe: estrogeny, ksenoestrogeny, rak piersi, czynniki ryzyka.
